Ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ ἔγινε ἄνθρωπος σέ μιά ὁρισμένη χρονική στιγμή. Ἡ στιγμή αὐτή ἦταν ἀναμενόμενη καί ἀποτελοῦσε «παγκόσμια καί πανανθρώπινη ἀναμονή». Στό σημερινό ἀποστολικό ἀπόσπασμα, σημειώνεται μιά λέξη, πού δείχνει ὄχι μόνο τήν προσμονή, ἀλλά καί τήν ἀπό μέρους τοῦ Θεοῦ προετοιμασία γι’ αὐτήν. «Ἐλαλήθη». Εἰπώθηκε ἀπό τό Θεό μέ ὁρισμένα γι’ αὐτό ὄργανα μαί μάλιστα μέσω τῶν Ἀγγέλων Του, σέ ἅγια πρόσωπα τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, παράμετροι τοῦ «σεσιγημένου μυστηρίου» . Καί ὅταν  ἦλθε τό πλήρωμα τοῦ χρόνου ἀποκαλύφθηκε σ’ ἐμᾶς. Καί εἴμαστε ἰδιαίτερα εὐλογημένοι ὅλοι ἐμεῖς, πού ζοῦμε τό «φανερωθέν μυστήριον», πού ἄλλοι συνάνθρωποί μας πρίν, ἔζησαν μονάχα μέ προσμονή.

    Ἡ θεία Ἐνανθρώπηση ἀποτελεῖ ἕνα γεγονός αὐτοφανερώσεως τοῦ Θεοῦ στόν κόσμο. Ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός, ὁ ἔνσαρκος Θεός Λόγος εἶναι στήν ἡ «σεσαρκωμένη παναλήθεια», γι’ αὐτό καί ἡ φανέρωσή Του μαζί μέ τό Εὐαγγέλιο πού ἔφερε στόν κόσμο, δέν μποροῦν νά συγκριθοῦν μέ τήν Παλαιά Ἀποκάλυψη, στήν ὁποία μιλεῖ πάλι ὁ ἴδιος, ἀλλά μέσα ἀπό πρόσωπα πού χρησιμοποιεῖ «ἐν νόμου σκιᾷ».

    Στά πρόσωπα μέσα ἀπό τά ὁποῖα «ἐλαλήθη», χρησιμοποιήθηκαν καί οἱ ἅγιοι Ἄγγελοι. Ἡ ἀποστολή τους πασιφανής. Γι’ αὐτό καί ὁ Παῦλος σημειώνει γι’ αὐτούς ὅτι εἶναι «λειτουργικά πνεύματα εἰς διακονίαν ἀποστελλόμενα διά τούς μέλλοντας κληρονομεῖν σωτηρίαν». Οἱ Ἄγγελοι ὑπηρετοῦν στό σχέδιο τῆς Οἰκονομίας τοῦ Θεοῦ γιά τή σωτηρία μας.

    Οἱ ἅγιοι Ἄγγελοι εἶναι καί αὐτοί δημιουργήματα τοῦ Θεοῦ, κτίστηκαν ἀπό τόν Τριαδικό Θεό μας, μέ κύριο μέλημά τους τήν «τρισάγιον δοξολογίαν» τοῦ Παναγίου Ὀνόματος τοῦ Θεοῦ. Βλέπουν τό «ἄρρητον κάλλος τῶν θείων ἐνεργημάτων» καί διακονοῦν τό θεῖο ἔργο. Ὁ Θεός εἶναι «ἀνενδεής», δέν ἔχει ἀνάγκη κανενός, γι’ αὐτό ἡ διακονία αὐτή πού ἐπιτελοῦν, ἐκφράζεται σάν λειτουργία τῶν ἄλλων λογικῶν κτισμάτων τοῦ Θεοῦ, δηλαδή τῶν ἀνθρώπων, ἀλλά καί τῆς ἐξαγγελίας ἀπό μέρους τοῦ Θεοῦ τῶν μεγάλων γεγονότων τῆς θείας Οἰκονομίας. Ὁ Ἀρχάγγελος Γαβριήλ ἀποστέλλεται πρός τήν κόρη τῆς Ναζαρέτ νά τῆς ἐξαγγείλλει τόν Εὐαγγελισμό. Ἀκόμη διαδραματίζουν βοηθητικό ρόλο στήν ὅλη προσπάθεια τοῦ ἀνθρώπου νά ἐπιτύχει τή λύτρωσή του καί νά γίνει μέτοχος τῆς ἄρρητης μεγαλειότητος τοῦ Θεοῦ. Ὁ ὑμνογράφος τῆς Ἐκκλησίας τό διατυπώνει καθαρά, «Οἱ ἄγγελοί σου, Χριστέ, τῷ θρόνῳ τῆς μεγαλωσύνης, ἐν φόβῳ παρεστῶτες, καί τῇ σῇ φωτοχυσίᾳ ἀεί λαμπόμενοι, ἐν τοῖς ὑψίστοις ὑμνωδοί σου καί τῆς βουλῆς σου λειτουργοί, ὑπό σοῦ ἐκπεμπόμενοι, νέμουσι φωτισμόν ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν».

    Οἱ ἄγγελοι σέ σχέση μέ τόν ἄνθρωπο εἶναι ἀσώματοι καί ἄϋλοι. Αὐτό τό ἄϋλό τους δέν ὁμοιάζει μέ τό ἄϋλο τοῦ Θεοῦ.  Ὁ ἄγγελος ἔχει σωματικότητα, πού ὅμως εἶναι αἰθέρια, «πυροειδής», ὅπως τή ὀνομάζει ἡ πατερική σκέψη, δηλαδή πολύ πιό λεπτή ἀπό τήν γνωστή μας ὑλικότητα. Τό ἀγγελικό αὐτό σῶμα εἶναι «λεπτότερον» τῆς γνωστῆς ὕλης. Αὐτό δείχνει, ὅτι ἡ σωματικότητα τῶν ἀγγέλων ἔχει συγγένεια μέ τήν ὑλικότητα. Βέβαια δέν πρέπει νά μᾶς παραξενεύει αὐτό. Ἡ ὑλικότητα δέν εἶναι μόνο μιά παχυλότητα. Ἡ σύγχρονη Φυσική (μικροφυσική) λέει πώς τό πρόβλημα τῆς ὕλης εἶναι πολύ διαφορετικό καί ξένο ἀπό αὐτό πού οἱ αἰσθήσεις μας κατανοοῦν καί ἀγγίζουν, καί οἱ διάφορες ὑλιστικές θεωρίες προσπαθοῦν κάθε φορά νά διατυπώσουν. Ἡ κβαντομηχανική ἔχει ἀνατρέψει τό λεγόμενο αἰτιοκρατικό οἰκοδόμημα, καί δείχνει, ὅτι μέσα στόν «μικρόκοσμο» τά ἴδια πράγματα παρουσιάζονται πότε σάν σωματίδια, πότε σάν ἡλεκτρομαγνητικά κύματα. Καί φαίνεται τελικά ὅτι, αὐτό πού λέμε ὕλη, ἔχει περισσότερο πνευματική διάσταση ἀπ’ αὐτό, πού οἱ αἰσθήσεις μας μποροῦν νά ψηλαφήσουν.

    Οἱ ἄγγελοι λοιπόν, δέν δημιουργήθηκαν σέ κατάσταση πού νά ἔχει προοπτική τῆς τελειώσεώς τους, ὅπως ὁ ἄνθρωπος ὁ ὁποῖος καί προπτωτικά, ἀλλά πολύ περισσότερο μεταπτωτικά νά τείνει σέ τελείωση. Δημιουργήθηκαν ἀναλλοίωτοι, μόνο πού τό στοιχεῖο αὐτό ἔχει σχέση μέ τή σύσταση καί κατασκευή τους, καί ὄχι μέ τήν προαίρεσή τους. Μόνο τό ἄκτιστο εἶναι ἀμετάβλητο καί ἀναλλοίωτο. Στούς ἀγγέλους δόθηκε ἡ δυνατότητα «μένειν καί προκόπτειν ἐν τῷ ἀγαθῷ» ἤ «ἐπί τό χεῖρον τρέπεσθαι». Σ’ αὐτή ἀκριβῶς τή δυνατότητα τοποθετεῖται καί ἡ πτώση τοῦ Ἑωσφόρου.

    Ἡ ὑπεροχή τῶν Ἀγγέλων σέ σχέση πρός τόν ἄνθρωπο μετά τήν πτώση του ἦταν μεγάλη, ὅμως μετά τήν Ἐνανθρώπηση τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ πάλι νά φτάσει στή θέωση καί νά ξεπεράσει τή μακαριότητα τῶν Ἀγγέλων. Ἤδη μιά ἀνθρώπινη ὕπαρξη, ἡ Κυρία Θεοτόκος, ὑπέρκειται ὅλων τῶν Ἀσωμάτων Δυνάμεων. Ἡ Παναγία εἶναι ἡ «τιμιωτέρα τῶν Χερουβίμ καί ἐνδοξοτέρα ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφείμ».

(πΚΦ )

(επιστροφή στις Αποστολικές Περικοπές του 2008)