Ἡ σημασία τοῦ συνανθρώπου μας, ἀλλά καί ἡ παρουσία του δίπλα μας, στήν ἱερή προσπάθεια τῆς σωτηρίας μας, εἶναι οὐσιαστική. Ὁ συνάνθρωπος εἶναι  πάνω ἀπ’ ὅλα κοινωνός τῆς ἴδιας φύσεως μέ τή δική μας, ἀνεξάρτητα, ἀπό φυλή καί γλώσσα. Διδάσκει λοιπόν, ἡ Ὀρθόδοξη Ἀνθρωπολογία ὅτι οἱ ἄνθρωποι, εἴμαστε πλασμένοι «κατ’ εἰκόνα καί ὁμοίωσιν» μέ τόν Τριαδικό Θεό, ὁ Ὁποῖος εἶναι «ἐν μιᾷ φύσει καί τρισίν ὑποστάσεσιν». Μία φύση ἤ οὐσία σέ τρία θεία Πρόσωπα ἤ ὑποστάσεις (Πατέρας, Υἱός καί Ἅγιον Πνεῦμα). Ὅλοι οἱ ἄνθρωποι ἔχουμε τήν ἴδια οὐσία ἡ ὁποία κοινωνεῖται σέ ἀναρίθμητα πρόσωπα, μοναδικά, ἀνόμια καί ἀνεπανάλειπτα.      

    Ὁ συνάνθρωπός μας δέν εἶναι κάτι τό ξένο πρός ἐμᾶς, εἶναι ἀδελφός κοινωνός τῆς ἴδια φύσεως μ’ ἐμᾶς. Δέν εἶναι μόνο ἀδελφός ὁ κατά σάρκα ἀδελφός μας, αὐτός πού γεννήθηκε ἀπό τόν ἴδιο μ’ ἐμᾶς πατέρα, ἀλλά καί ὅλοι οἱ ἄνθρωποι εἴμαστε ἀδελφοί, ἀφοῦ ἔχουμε γεννήτορα τόν ἴδιο, τόν προπάτορα Ἀδάμ, καί διά μέσου αὐτοῦ τόν Δημιουργό μας. Ἔτσι μέσα ἀπ’ αὐτήν τήν ὀπτική γωνία πρέπει νά βλέπουμε καί νά ἀντιμετωπίζουμε τήν πραγματικότητα αὐτή.

    Ἡ προπατορική ἁμαρτία στάθηκε καταλυτική στήν ἁρμονία τῆς κοινωνίας τοῦ ἀνθρώπου, πού τελικά ὁδήγησε ὅλους μας στόν ἐγκλεισμό μας στήν κατάρα τῆς ἀτομικότητος, πού ἀπό προσώπου ἐλευθέρου μεταποιεῖται σέ δεσμώτη τοῦ ἐγωκεντισμοῦ. Ὁ ἐγωκεντρισμός ἔφερε καί τήν διάλυση τῆς κοινωνίας τοῦ πρώτου ἀνθρώπου καί ὅλων τῶν ἀπογόνων του. Ἡ περιγραφή πού κάνει ὁ Μέγας Βασίλειος εἶναι ἐξόχως χαρακτηριστική «γεγενήμεθα καθ’ ἑαυτόν ἕκαστος, ὥσπερ ἡ ψάμμος, οὐ συνημμένοι ἀλλήλοις, ἀλλ’ ἕκαστος καθ’ ἑαυτόν, διηρημένοι».

    Παρά τή διαστρεβλωτική παρέμβαση τῆς ἁμαρτίας, ἡ συγγένεια παραμένει καί χάρη σ’ αὐτή τή δυναμική πού ἔχει, στέκεται ἡ παρέμβαση τοῦ Θεοῦ, πού δημιουργεῖ τίς προϋποθέσεις γιά νά ξαναβρεῖ ὁ ἄνθρωπος τή δυνατότητα προσεγγίσεώς του μέσα ἀπό τήν Ἐκκλησία. Ἡ ἐκκλησιαστική κοινωνία ἔρχεται καί δημιουργεῖ νέες λεπτές μά οὐσιαστκότερες σχέσεις. Χρειάζεται ὅμως πάλι ἡ προσοχή μας στό σεβασμό τῆς ἰδιοπροσωσίας τοῦ ἄλλου. Καί νομίζω, πώς αὐτά εἶχε μεταξύ ἄλλων στό μυαλό του ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ὅταν σημείωνε στούς χριστιανούς τῆς Κορίνθου τήν εὐθύνη νά μή χαθεῖ ὁ ἄλλος ἐξαιτίας κάποιων δικῶν μας ἐπιλογῶν καί ἰδιοτροπιῶν. Καί παίρνοντας ἀφορμή τήν κατανάλωση τῶν εἰδωλοθύτων, συνήθεια πού ἐπικρατοῦσε τότε στήν Κόρινθο, ἀλλά καί σ’ ὅλες τίς περιοχές γιά νά ἐπισημάνει τήν προσοχή νά μή σκανδαλισθεῖ ὁ ἀδελφός καί χαθεῖ μέσα ἀπό μιά δική μας ἀντίληψη ἤ πράξη.

    Τά εἰδωλόθυτα ἦταν τά κρέατα πού περίσσευαν ἀπό τίς θυσίες στούς βωμούς τῶν θεῶν. Τά κρέατα εἴτε τά ἔψηναν καί τά πρόσφεραν ἕτοιμα γιά κατανάλωση, εἴτε τά μοίραζαν ἄψητα καί στή συνέχεια τά μαγείρευαν οἱ πανηγυριστές στά σπίτια τους. Ἐδῶ στή Κόρινθο φαίνεται, ὅτι κάποιοι νέοι χριστιανοί σκανδαλίστηκαν βλέποντας κάποιους χριστιανούς νά βρίσκονται στά «εἰδωλεῖα», χῶροι πού βρίσκονταν οἱ ψευτοθεοί καί οἱ χῶροι παραθέσεως (ἑστιατόρια) τῶν ψημένων εἰδωλοθύτων.

    Τό πρᾶγμα πῆρε διαστάσεις, μέ ἀποτέλεσμα κάποιων χριστιανῶν ἡ πίστη νά κλονίζεται καί ἀποχωροῦσαν ἀπό τήν Ἐκκλησία ἐπανερχόμενοι στήν εἰδωλολατρεία. Ὁ Παῦλος πλη-ροφορεῖται τή δραματική αὐτή κατάσταση καί ἀναγκάζεται νά σημειώσει, ὅλα ὅσα ἀναγράφονται στή σημερινό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα. Ἡ ἐπισήμανση ὅτι «εἰς Χριστόν ἁμαρτάνετε» εἶναι τό καίριο σημεῖο τοῦ προξενουμέμου σκανδαλισμοῦ. Κάθε ἐνέργεια μας πού προκαλεῖ, ἔστω κι ἄν ἐμεῖς τή θεωροῦμε αὐτονόητη, μπορεῖ νά δημιουργήσει μεγάλο κακό στόν ἀδελφό μας. Καί βλέπουμε ὅτι τή λέξη «ἀδελφός» τή χρησιμοποιεῖται τρεῖς φορές στό ἀπόσπασμα αὐτό.

    «Οὐ μή φάγω κρέα εἰς τόν αἰώνα, ἵνα μή τόν ἀδελφόν μου σκανδαλίσω». Θυσιαστική ἡ πράξη. Ἁπλή ἤ ἔστω ἀνοησία κάποιων, ὅμως στό βάθος της ὑποδηλώνεται ἡ σημασία πού ἔχει κάθε μας κίνηση στή στήριξη τοῦ ἀδελφοῦ μας. Καί συνεξεταζόμενα αὐτά  μέ ὅσα ἀναφέρονται στό σημερινό Εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα, μέ τήν περικοπή τῆς μελλούσης κρίσεως, φανερώνεται ἡ σπουδαιότητα τῶν πρακτέων μας θετικῶν ἤ ἀρνητικῶν μιά καί ἔχουν ἄμεσο ἀποδέκτη τόν «ἀδελφό».

    Στήν Ἐκκλησία, ὁ ἀδελφός ἔχει καταλυτική σημασία, ἐπειδή ὁ θεωρούμενος ξένος ἄνθρωπος, (ἀλλοεθνής, ἀλλόθρησκος) εἶναι ὄχι μόνο συν-άνθρωπος σέ γενική καί ἀκαθόριστη πολλές φορές ἔννοια, ἀλλά εἶναι ὁ ἀδελφός μας. Γι’ αὐτό στήν ἔμπονη περίοδο τῆς μεγάλης Σαρακοστῆς ἡ κυριαρχοῦσα προσευχή τοῦ Ἁγίου Ἐφραίμ τοῦ Σύρου σημειώνει χαρακτηριστικά «Ναί, Κύριε βασιλεῦ, δώρησαί μοι τοῦ ὁρᾶν τά ἐμά πταίσματα καί μή κατακρίνειν τόν ἀδελφόν μου…». 

(πΚΦ )