Β΄των Νηστειών
Τό θαῦμα τῆς θεραπείας τοῦ παραλυτικοῦ τῆς Καπερναούμ
(Μάρκ. 2, 1-12).
Τό θαῦμα τῆς θεραπείας τοῦ παραλυτικοῦ τῆς Καπερναούμ διηγεῖται τό σημερινό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα. Δέν θά σταθοῦμε, οὔτε στίς συνθῆκες, οὔτε στήν τόλμη τῶν συνοδῶν τοῦ παραλυτικοῦ, οὔτε στήν ἐφευρετικότητά τους γιά νά βροῦν τρόπο νά πλησιάσουν τό σημεῖο πού βρίσκονταν ὁ Χριστός.
Ὁ παραλυτικός τῆς Καπερναούμ πρέπει νά εἶχε ἐξαντλήσει ὅλα τά διαθέσιμα ἀνθρώπινα μέσα προκειμένου νά ἐπιτύχει τήν θεραπεία του. Ὅλα ὅμως ἀποδείχθηκαν ἀναποτελεσματι-κά. Βρίσκονταν πάντα καθηλωμένος στό κρεββάτι τοῦ πόνου. Στήν τραγική αὐτή κατάσταση του φαίνεται νά ἔφθασε ἡ πληροφορία γιά τόν Χριστό. Δέν γνωρίζουμε βέβαια τίς λεπτομέρειες τοῦ σχεδιασμοῦ γιά τή συνάντηση του μέ τόν Χριστό. Ἀσφαλῶς κάποια εἰκόνα θά εἶχε σχηματίσει στήν καρδιά του ἀπό τίς πληροφορίες του γιά τό πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ, πού νά τόν ἔπεισαν, ὅτι ἡ μοναδική του ἐλπίδα ἦταν αὐτός. Ἔτσι χωρίς δισταγμό γιά τήν ταλαιπωρία τῆς μεταφορᾶς καί τήν καθοριστική συνάντηση ζητάει ἀπό κάποια φιλικά του πρόσωπα νά τόν μεταφέρουν κοντά στόν Χριστό. Ἡ προσέγγιση μέ τό σημεῖο, πού στεκόταν ὁ Χριστός πρέπει νά ἦταν πολύ δύσκολη, γι’ αὐτό καί “οἱ φέροντες” ἀπεστέγασαν τή στέγη. Αὐτό πού ποθοῦσε ὁ παραλυτικός, πραγματοποιήθηκε ἐπιτέλους. Βρέθηκε μπροστά στόν Χριστό, ὁ ὁποῖος δέν ἐκδηλώνει τήν ἔκπληξη του, ὅταν βλέπει αὐτή τήν παράτολμη διαδικασία προσεγγίσεως. Νά τοῦ κατεβάζουν ἀπό μιά τρύπα, πού ἄνοιξαν στήν ὀροφή τοῦ σπιτιοῦ τόν παραλυτικό. Μπροστά στό θέαμα αὐτό δέ ζητάει πληροφορίες, οὔτε γιά τό ἱστορικό, οὔτε γιά ἐξέλιξη τῆς ἀρρώστειας
Ὁ Χριστός θεώρησε αὐτονόητη τήν παρουσία τοῦ συγκεκριμένου ἀρρώστου κοντά του. Ὅπως θεωρεῖ ἀπόλυτη ἀναγκαιότητα καί τή δική μας παρουσία δίπλα του. Ἡ παραλυσία μας, ὄχι μόνο ἡ σωματική περισσότερο ἡ ψυχική, ἐμποδίζει τό πλησίασμα, ἀλλά καί τήν παραμονή κοντά του. Στήν περίπτωση τοῦ παραλυτικοῦ, χωρίς πολλές διατυπώσεις προχώρησε στή θεραπεία, πρῶτα τῆς ψυχῆς καί ὕστερα τοῦ κορμιοῦ. Εἶναι ἀξιοσημείωτα τά λόγια πού καταγράφει ὁ ἱερός εὐαγγελιστής: “τέκνον, ἀφέωνται σοι αἱ ἁμαρτίαι σου“. Τά λόγια αὐτά εἰπώθηκαν στό συγκεκριμένο παραλυτικό, τή συγκεκριμένη στιγμή. Τά λόγια αὐτά δέν εἶχαν ἀποκλει-στικότητα, ἀλλά ἐπαναλαμβάνονται πάλιν καί πολλάκις σέ ὅσους καταφεύγουν στή χάρη τοῦ Χριστοῦ μας. Κάθε φορά πού προσκομίζουμε τήν ἀσθένειά μας, τά ἴδια γνώριμα λόγια θά πεῖ.
Ἡ ἁμαρτία εἶναι φθορά, σπάσιμο καί καταστροφή τῆς εἰκόνος τοῦ Θεοῦ. Μιά σπασμένη ἀνθρωπίνη ὑπόσταση βρίσκεται στό στόχαστρο τοῦ θανάτου, ὁ ὁποῖος συνεχῶς ὑποσκάπτει τή ζωή μας συνθλίβοντας τό σάρκινο σκεῦος μας, δηλαδή τό σῶμά μας. Ἡ ἁμαρτία πράγματι εἶναι φθοροποιός. Τίς συνέπειες αὐτῆς τῆς φθορᾶς τίς καταλαβαίνουμε πιό εὔκολα, ὅταν αὐτές ἐμφανιστοῦν στή σάρκα μας, χωρίς βέβαι νά καταλαβαίνουμε ὅτι πρῶτα προσβάλλεται ὁ ἔσω ἄνθρωπός μας. Γι’ αὐτό εἶναι ἀναγκαία κίνηση γιά θεραπεία καί ἀποκατάσταση τῆς ὑγείας μας νά ἀναζητήσουμε τή ψυχική μας ὑγεία. Ὁ δρόμος γιά τήν ἐπαναπόκτηση της περνᾶ ἀπό τό μυστήριο τῆς μετανοίας πού ὁδηγεῖ σταθερά τά βήματά μας στό πετραχήλι τοῦ πνευματικοῦ, γιά ἐξαγόρευση τοῦ πλήθους “τῶν πεπραγμένων δεινῶν“.
Ἡ ἐξομολόγηση εἶναι μιά ἀναγκαιότητα καί γι’ αὐτό ἀνήκει καί στά λεγόμενα ὑποχρεωτικά μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας μας. Ὁ ἄνθρωπος καθημερινά πρέπει νά ὁλοκληρώνεται σάν πρόσωπο. Πράγματι οἱ περισσότερες ἐνέργειές του ἔχουν κίνητρο τήν ἐγωιστική προβολή, πού τόν κάνουν νά ἀπορρίπτει τήν παρουσία τοῦ ἄλλου, τοῦ συνανθρώπου του. Αὐτή ὅμως ἡ ἀπόρριψη ὑποβαθμίζει τό εἶναι του καί παράλληλα δημιουργεῖ ὀξύτατες ψυχονευρωτικές διαταραχές. Ἡ ἁμαρτία σάν ἀποτυχία κάνει τόν ἄνθρωπο νά μήν μπορεῖ νά ἐνεργήσει ἐκκλησιαστικά, δηλαδή προσωπικά καί τελικά σωστικά.
Τό νά ἀναγνωρίσει κάποιος τήν ἀστοχία του καί στή συνέχεια νά προβεῖ ἐν ταπεινώσει στήν ἐξομολόγηση τῶν πεπραγμένων του εἶναι μιά τόλμη. Τόλμη χρειάζεται γιά νά ὑπερβοῦμε τόν ἐγωκεντρισμό καί νά ὁδηγηθοῦμε στήν ἐπαναποκατάσταση τῶν ἰσορροπιῶν μέ τό συνάνθρωπο, τόν ἑαυτό μας κυρίως καί τῆς σχέσεως μέ τόν Θεό.
Προκειμένου ὁ ἄνθρωπος σήμερα νά βρεῖ τήν χαμένη του ἰσορροπία καταφεύγει στόν ψυχίατρο. Καλή ἡ ἀπόφαση, ἀλλά δέν μπορεῖ σέ καμμιά περίπτωση νά ἐνεργηθεῖ ἁγιοπνευματικά. Πρός στιγμή θά ὑπάρξει μιά ἀνακούφιση, πού ὅμως δέν ἔχει τήν ὁλόκλήρωση πού ἀπαιτεῖ ἡ καθοριστική ἀνόρθωση τοῦ “εἶναι”. Ἀντίθετα ἡ καταφυγή στό πετραχήλι τοῦ πνευματικοῦ, δοκιμασμένη μέθοδος ἀνά τούς αἰῶνες ξαναφέρνει τήν ἐσωτερική ἡρεμία. Ἐδῶ δέν ἐνεργεῖ τόσο ὁ ἀνθρώπινος παράγων, ὅσο ἡ χάρη τοῦ ἁγίου Πνεύματος, πού χορηγεῖ τή γαλήνη, σάν ἐπανεύρεση τοῦ προσανατολισμοῦ μας. Νομίζω, πώς αὐτά πού γράφει ὁ ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης, εἶναι ἀξιοπρόσεκτα γιά τήν ἀναγκαιότητα τῆς καταφυγῆς μας στήν ἐξομολόγηση μπροστά στόν πνευματικό μας: “Ἀποκαλύψατε αὐτῷ (τῷ πνευματικῷ) θαρραλέως καί τά μέγιστα ὑμῶν ἀπόρρητα· ἀποκαλύψατε αὐτῷ τά μυστήρια τῆς ψυχῆς ὑμῶν, καί τεύξασθε τῆς ἰάσεως“.
Ἡ ἐξομολόγηση τῶν ἁμαρτιῶν μας εἶναι μιά πράξη μέσα ἀπό τήν ὁποία προσκομίζουμε στήν Ἐκκλησία μας τήν ἀποτυχία μας, ἐνῶ ταυτόχρονα διαδηλώνουμε τήν ἀλήθεια πού ἐκφράζει ἡ ἐπανασύνδεσή μας μέ τό μυστηριακό Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας.
Ἡ Ἐκκλησία εἶναι τό Σῶμα τοῦ Ζῶντος Χριστοῦ καί δέχεται τήν κάθε πτώση μας καί ἡ ὁποία μᾶς ἀποκαθιστᾶ ὀργανικά. Ἐπανενώνει τό ἁμαρτωλό εἶναι μας μέ τήν πληρότητα τῆς ζωῆς πού ἔχει ἡ κοινωνία τῶν ἁγίων της. Μέσα ἀπό τήν ἐξομολόγηση οἱ ἁμαρτίες μας, αὐτός ὁ ἀπύθμενος ἅδης κακοτήτων, μεταμορφώνεται σέ φανέρωση τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ.
Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,
Λυτρωτική, ἐξαγιαστική, θεραπευτική τῶν ἐσωτερικῶν μας πληγῶν, γίνεται ἡ ἐξομολόγηση καί ταυτόχρονα ὁδοδείκτης τῆς πορείας γιά τή σωτηρία. Μάλιστα τήν ἁγία αὐτή περίοδο τῆς Τεσσαρακοστῆς ὅλοι ἐπιθυμοῦμε τήν ἀνάγκη τῆς ἀποθέσεως τοῦ φορτίου τῆς παραλυσίας μας στή χάρη τοῦ Χριστοῦ. Τότε χωρίς δισταγμό νά καταφεύγουμε στόν πνευματικό μας πατέρα καί στή χάρη τοῦ μυστηρίου τῆς ἐξομολογήσεως. Νά ἀνοίξουμε τήν καρδιά μας ὥστε νά μπεῖ ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ. Ἡ πνευματική μας παραλυσία μέσα ἀπό τό λόγο: “τέκνον ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι” ἀνορθώνεται καί ἐμεῖς στή συνέχεια μέσα από τήν ἐπάξια συμμετοχή στό Ποτήριο τῆς Ζωῆς θά βιώνουμε τό “καινόν τοῦ προσωπικοῦ μας Πάσχα“.