Κυριακή προ των Φώτων
(Μάρκ. 1, 1- 8)
Ἡ σημερινή Κυριακή εἶναι ἡ πρώτη μετά τήν εἴσοδό μας στόν καινούργιο χρόνο, καί στή λειτουργική γλώσσα τῆς Ἐκκλησίας μας ὀνομάζεται «Κυριακή πρό τῶν Φώτων». Τά Φῶτα ἤ Θεοφάνεια, εἶναι μιά μεγάλη Δεσποτική ἑορτή πού τή γιορτάζουν μέ κάθε λαμπρότητα ὅλοι οἱ χριστιανοί ἀπό τά πρῶτα σχεδόν χριστιανικά χρόνια μέ τήν ὀνομασία «Ἐπιφάνεια».
Σάν εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα αὐτῆς τῆς Κυριακῆς διαβάζεται ὁ πρόλογος τοῦ κατά Μάρκον ἱεροῦ Εὐαγγελίου καί στόν ὁποῖο προτάσσεται ἡ παρακάτω φράση: “Ἀρχή τοῦ Εὐαγγελίου Ἰησοῦ Χριστοῦ“.
Ἡ λέξη «εὐαγγέλιο» ἔχει ἀρχαιοελληνική τήν προέλευσή της καί τή χρησιμοποιοῦσαν γιά νά δηλώσουν κάποια εὐχάριστη εἴδηση, πού κάποιος τήν κόμιζε. Ὁ κομιστής της ἦταν ὁ ἄγγελος ἤ ἀγγελιοφόρος. Τήν ἴδια λέξη χρησιμοποιεῖ καί ἡ Ἐκκλησία γιά νά μᾶς δηλώσει τό πραγματικά εὐχάριστο ἄγγελμα, ὄχι γιά κάποια ἐπίγεια χαρά, ἀλλά γιά τή μοναδική, τήν παναθρώπινη, χαρά, ὅτι ἦλθε ἐπιτέλους τό μήνυμα τῆς πανανθρώπινης σωτηρίας, «ἐπεφάνη ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ ἡ σωτήριος πᾶσιν ἀνθρώποις» (Τίτ. 2, 11).
Ἔτσι τό μήνυμα τοῦ Χριστοῦ στόν κόσμο ὀνομάσθηκε ἀπό τήν Ἐκκλησία μας, “Εὐαγγέλιον“, δηλαδή εὐχάριστη ἀγγελία, χαρούμενη εἴδηση ἐπειδή ἀφοροῦσε τή σωτηρία τοῦ κόσμου καί τοῦ ἀνθρώπου. Ὁ Χριστός, ὁ ἐπιφανείς Θεός, ἦλθε· “καί ἐλθών εὐαγγελίσατο εἰρήνην ὑμῖν τοῖς μακράν καί τοῖς ἐγγύς” (Ἐφεσ. 2, 17). Ἡ χαρούμενη αὐτή εἴδηση γιά τή σωτηρία μας, πρωτο-εμφανίστηκε στό ἱστορικό προσκήνιο τή στιγμή, πού ὁ Ἀρχάγγελος Γαβριήλ ἔφερε τό μήνυμα τῆς σαρκώσεως τοῦ Λόγου τοῦ Θεοῦ στήν κόρη τῆς Ναζαρέτ, τήν Παναγία μας.
Τή λέξη “Εὐαγγέλιο” χρησιμοποιεῖ ὁ Εὐαγγελιστής Μᾶρκος γιά νά δηλώσει, ὅτι ὅσα ὁ ἴδιος καταγράφει γύρω ἀπό τό πρόσωπο, τή διδασκαλία, τό σταυρικό πάθος, καί τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ εἶναι πραγματικά εὐχάριστη εἴδηση τῆς παρουσίας τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος γίνεται ὁ νικητής τοῦ κράτους τοῦ θανάτου προσφέροντας τήν ἀληθινή ζωή.
“Ἀρχή τοῦ Εὐαγγελίου Ἰησοῦ Χριστοῦ, Υἱοῦ Θεοῦ“. Μέ τίς λέξεις αὐτές γίνεται ἡ ἐξιστόρηση τῶν ὅσων ὁ Εὐαγγελιστής ἀναφέρει στό κείμενό του. Ἀργότερα ἡ Ἐκκλησία θά δώσει τόν τίτλο αὐτό ὄχι μόνο στό ἱερό κείμενο τοῦ Μάρκου, ἀλλά καί σ’ αὐτά τῶν ἄλλων Εὐαγγελιστῶν. Τά τέσσερα αὐτά ἱερά κείμενα ἀποτελοῦν τό Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ. Μοναδικό τους στόχο ἔχουν νά καταδείξουν, τήν μοναδικότητα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ σάν τοῦ Σωτῆρος ὅλων τῶν ἀνθρώπων.
Στό Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ πίστεψαν καί ἔγιναν ἀκόλουθοί του ἄνθρωποι ὅλων τῶν αἰώνων καί ἐποχῶν, ἀνεξάρτητα ἀπό ἡλικία, φύλο, μόρφωση, καί μέ τήν ἁγία ζωή τους ἔδειξαν, ὅτι ἡ βίωση τοῦ εὐαγγελικοῦ μηνύματος ἀπό τόν κάθε ἄνθρωπο εἶναι ἐφικτή.
Καί στή σημερινή μας κακότροποη ἐποχή τό Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ βιώνεται καί παραμένει ὅρος ζωῆς. Ὅμωςκαί σήμερα ὑπάρχουν καί κάποιοι, πού ἐκφράζουν τήν ἀπορία, ἄν ὁ Χριστός εἶναι ὁ Σωτήρας.
Γιά νά δοθεῖ μιά ἀπάντηση στό ἐρώτημα αὐτό, θά χρειασθεῖ νά δοῦμε, πῶς λειτούργησε αὐτό τό σωτήριο μήνυμά Του.
Ὅλοι γνωρίζουμε, ὅτι πρίν τήν ἐνσάρκωση τοῦ Κυρίου μας ὅλος κόσμος ζοῦσε σέ μιά κατάσταση χαώδη. Ὅλοι οἱ ἄνθρωποι περίμεναν μέ ἀγωνία τή θεϊκή ἐπέμβαση, ἡ ὁποία θά ἔβγαζε τόν ἄνθρωπο ἀπό τό ὑπαρξιακό του ἀδιέξοδο καί θά χάριζε μιά νέα προοπτική. Οἱ ἄνθρωποι δέν γνώριζαν γιατί ζοῦν, ποιός εἶναι ὁ προορισμός τους. Βέβαια κατά καιρούς εἶχαν στηρίξει κάποιες ἐλπίδες σέ διαφόρους σωτῆρες. Ἀπ’ ὅλους ὅμως αὐτούς εἶχαν διαψευσθεῖ. Ὁ προφητικός λόγος τοῦ Σωκράτη ἦταν καθοριστικός καί ἔδειχνε τή φρικτή αὐτή πραγματικότητα: «τόν λοιπόν βίον καθεύδοντες διατελοῖτε ἄν, εἰ μή τινα ἄλλον ὁ θεός ὑμῖν ἐπιπέμψειε κηδόμενος ὑμῶν».
Ὅταν ἄρχισε τό κήρυγμά του ὁ Χριστός δέν ἔδινε ὑποσχέσεις γιά ἀνέσεις στήν ἐπίγεια ζωή, ἀλλά διακήρυσσε, ὅτι ἡ παρούσα ζωή εἶναι τό σημεῖο ἐκκινήσεως γιά νά κατακτηθεῖ καί ἡ λύτρωση καί ἡ ἀληθινή ζωή. Ὅμως γιά νά γίνει αὐτό χρειάζεται σκληρός προσωπικός ἀγώνας προκειμένου νά ὑπερβαθοῦν οἱ κακές ροπές, πού συνοδεύουν τή μεταπτωτική μας κατάσταση. Ὁ ἀπελπισμένος ἄνθρωπος ἀπό τίς περι-πλανήσεις του σέ θρησκεῖες καί φιλοσοφικά συστήματα, ὅταν ἄκουσε τό καινούργιο μήνυμα αὐτό, ἄρχισε νά κατανοεῖ καί νά ἀντιλαμβάνεται τήν πραγματική κατεύθυνση τῆς ζωῆς του. Ἀνακάλυψε ὅτι ὁ ἀληθινός προορισμός του δέν εἶναι τό γήινο καί ἐφήμερο, ἀλλά τό οὐράνιο, τό μόνιμο. Πίστεψε, ὅτι πρέπει νά κατευθύνει τά “διαβήματά” του πρός αὐτό, πού ἔδειχνε τό Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ. Τό ἴδιο συμβαίνει καί στό σήμερα ἀναζητητής λυτρώσεως ὁ ἄνθρωπος, πού φορτωμένος ἀπό ἆγχος, κινητικότητα ψάχνει στήν ὑπερκατανάλωση νά βρεῖ λύση τοῦ ὑπαρξιακοῦ του ἀδιεξόδου· καί ἐνῶ ὑπάρχει ἡ δροσερή πηγή νά ξεδιψάσει, τρέχει στά ἀπονέρια τῆς «κενῆς ἀπάτης» νά βρεῖ λύτρωση.
Ἡ πορεία στή λύτρωση τοῦ Χριστοῦ εἶναι δύσκολη καί κατακτᾶται σ’ αὐτή ἐδῶ τή φάση τῆς ζωῆς. Ἡ σωτηρία πού ἐξαγγέλει τό Εὐαγγέλιο δέν σημαίνει τήν ἀποξένωση ἀπό τή γῆ. Καί αὐτό γιατί ὁ οὐρανός κατακτᾶται ἀπό τή ζωή μας πάνω στή γῆ. Εἶναι πολύ χαρακτηριστικό αὐτό πού μᾶς διδάσκεται στην Κυριακή Προσευχή: “γενηθήτω τό θέλημά σου ὡς ἐν οὐρανῷ καί ἐπί τῆς γῆς“, ἀπό τό ὁποῖο εὔκολα διαπιστώνεται, ὅτι ὁ Χριστός δέν ἦρθε νά μᾶς ἀποξενώνει ἀπό γῆ, κάνοντας μας μονοφυσίτες. Μέ τό νά μᾶς κατευθύνει πρός τόν οὐρανό, ζητάει παράλληλα ἀπ’ ὅλους μας νά ἀξιοποιήσουμε τή διάρκεια τῆς ζωῆς μας πάνω στή γῆ μέσα ἀπό τήν ἀλήθεια τοῦ θελήματός Του. Καί ἄν πράγματι θέλουμε νά βροῦμε τό νόημα τῆς ζωῆς μας χρειάζεται νά παίρνουμε ἀπό τό Εὐαγγέλιο Του τή δύναμη γιά νά κάνουμε ἀξιοποιήσιμη αὐτή τήν προσπάθεια, ὥστε αὐτή νά πορεύεται πρός τό χῶρο τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Τότε καί ἡ προτροπή τοῦ Ἀποστόλου βρίσκει καί τό νόημά της: “τά ἄνω ζητεῖτε… τά ἄνω φρονεῖτε” (Κολ. 3,1).
Ἡ ἐξαγγελία τοῦ “εὐαγγελίου” δέν εἶναι μόνο τό προφορικό ἤ γραπτό κήρυγμα γιά τά ἱστορικά γεγονότα γύρω ἀπό τό πρόσωπο καί τό ἔργο τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά καί ἡ πρόκληση σέ κοινωνία μέ τό Πρόσωπο καί τό ἔργο Του. Μέσα ἀπ’ αὐτή τήν κοινωνία ζωοποιεῖται καί ἡ ὅλη μας παρουσία στή γῆ.
Στούς δύσκολους καιρούς μας ὁ ἄνθρωπος ζεῖ σέ μιά τρομακτική ὑπαρξιακή ἀναστάτωση παρόμοια μ’ ἐκείνη πού ζοῦσε ὁ ἄνθρωπος τῆς ἐποχῆς πρίν ἀπό τόν Χριστό. Στίς ἡμέρες μας ἐπικρατεῖ χάος καί ἀποπροσανατολισμός. Ἡ ἀπογοήτευση κυριαρχεῖ σ’ ὅλους ἐκείνους πού πίστεψαν τούς πειραματισμούς κάποιων, πού νομίζουν πώς μποροῦν νά κτίζουν τήν ζωή τους μακρυά ἀπό τόν Χριστό. Καί ἐνῶ ἔχουν μιά ἀφθονία ὑλικῶν ἀγαθῶν, καταποντίζονται σέ μιά ἀδιέξοδη κρίση.
‘Αδελφοί,
Χρειάζεται νά κλείσουμε τ’ αὐτιά μας στούς σωτῆρες ἐκείνους, πού δέν μποροῦν νά προσφέρουν αὐτό πού ζητοῦμε. Ἡ σωτηρία δέν ἔχει θεωρητικές καταγραφές, ἀλλά πρακτικές προοπτικές. Εἶναι ἀγώνας, πού ἀρχίζει ἀπ’ αὐτή ἐδῶ τή ζωή μέ προσανατολισμό καί πορεία τήν ἀπόκτηση τοῦ Οὐρανοῦ, ὅπως καταγράφεται “ἐν Εὐαγγελίῳ Ἰησοῦ Χριστοῦ“.
(πΚΦ)
