Ἀνδρέου τοῦ Πρωτοκλήτου
( Ἰωάν. 1, 35-52 ).
Γιορτάζεται σήμερα ἀπό τήν Ἐκκλησία μας ἡ μνήμη τοῦ ἁγίου ἀποστόλου Ἀνδρέου τοῦ ἐπονομαζομένου καί “Πρωτοκλήτου“. Καί ὀνομάσθηκε ἔτσι γιατί ὅπως θά δοῦμε καί στή συνέχεια εἶναι ὁ πρῶτος ἄνθρωπος πού προσκαλέσθηκε ἀπό τόν Χριστό καί χωρίς δισταγμό ἔγινε πιστός του ἀκόλουθος. Ἡ ἑορτή τοῦ ἀποστόλου μᾶς δίνει σήμερα τήν εὐκαιρία νά κάνουμε μιά ἀναφορά κάποιων στοιχείων, πού συνιστοῦν τή ζωή του.
Ὁ Ἀνδρέας ἦταν ἕνας ἀπό τούς δώδεκα μαθητές τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά καί ἀδελφός τοῦ ἀποστόλου Πέτρου. Ὁ Ἀνδρέας καί ὁ Πέτρος εἶχαν πατέρα τους τόν Ἰωνᾶ καί ἦταν ψαράδες μέ δική τους ψαρόβαρκα. Ἡ πατρίδα τους ἦταν ἡ Βηθσαϊδά πού βρίσκονταν στή δυτική ὄχθη τῆς λίμνης Γεννησαρέτ ἀπό τήν ὁποία ἦταν καί ὁ ἀπόστολος Φίλιππος τοῦ ὁποίου τή μνήμη γιορτάσαμε στίς 14 τοῦ μηνός. Τό ὄνομα τοῦ ἀποστόλου εἶναι ἑλληνικό καί μάλιστα τό συναντοῦμε στόν Ἡρόδοτο, τόν Παυσανία καί σέ πολλούς ἄλλους συγγραφεῖς. Οἱ Ἰουδαῖοι μετά τήν κατάκτηση τους ἀπό τόν Μέγα Ἀλέξανδρο συνήθιζαν νά παίρνουν ἑλληνικά ὀνόματα ἤ τά ἰουδαϊκά τους τά ἔκαναν ἑλληνικά. Πιθανολογεῖται ὅτι λόγῳ τῆς ἑλληνικότητος τοῦ ὀνόματός του, ὅταν θέλησαν οἱ Ἕλληνες νά συναντήσουν τόν Χριστό, ζήτησαν τή μεσολάβησή του.
…” Ἴδε ὁ Ἀμνός τοῦ Θεοῦ “…
Γιά τόν Ἀνδρέα μᾶς πληροφοροῦν ἀρκετά καλά τά ἱερά εὐαγγελικά κείμενα καί μάλιστα ἀπό τό σημερινό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα πού εἶναι παρμένο ἀπό τόν Ἰωάννη, διαπιστώνουμε, ὅτι ἦταν ἄνθρωπος θεοφοβούμενος καί μάιστα εἶχε χρηματίσει μαθητής τοῦ Ἰωάννου τοῦ Βαπτιστοῦ καί μέ μεγάλη εὐλάβεια παρακολουθοῦσε τό κήρυγμά του. Ὅταν ὁ Ἰωάννης συνάντησε τόν Χριστό μετά τό βάπτισμά του, τόν δείχνει στούς ἔκληκτους μαθητές του καί τόν κατονομάζει λέγοντάς τους τά χαρακτηριστικά λόγια: “Ἴδε ὁ Ἀμνός τοῦ Θεοῦ“. Τά λόγια αὐτά ἔκαναν μεγάλη ἐντύπωση στόν Ἀνδρέα, ἀλλά καί στόν ἄλλο μαθητή πού ἦταν μαζί καί αὐτός ἦταν ὁ Ἰωάννης, οἱ ὁποῖοι ζήτησαν ἀρχικά ὄχι νά γίνουν μαθητές του, ἀλλά νά ἔχουν μιά συνάντηση μαζί του. Ἤθελαν δηλαδή, νά ἔχουν μιά ἄμεση ἐπαφή μαζί. Οἱ δυό μαθητές ἔρχονται καί τόν πλησιάζουν, ἀκούγοντας ὁ Ἰησοῦς τά βήματά τους στρέφεται καί τούς ρωτᾶ: “τί ζητεῖτε; οἱ δέ εἶπον αὐτῷ· ραββί, (ὅ λέγεται μεθερμηνευόμενον διδάσκαλε), ποῦ μένεις; καί λέγει αὐτοῖς ἔρχεσθε καί ἴδετε” καί ἐκείνοι ἀκολούθησαν. Πάλι ὁ Ἰωάννης διασώζει μιά σημαντική λεπτομέρεια σχετικά μέ τήν ὥρα “ὥρα ἦν ὡς δεκάτη” δηλαδή σύμφωνα μέ τό ἰουδαϊκό ρολόϊ, τέσσερις τό ἀπόγευμα. Ἡ λεπτομέρεια αὐτή εἶναι ἀρκετή γιά νά μάθουμε ποιός εἶναι αὐτός πού κρύβεται στή φράση: “ἦν Ἀνδρέας, ὁ ἀδελφός Σίμωνος Πέτρου εἷς ἐκ τῶν δύο τῶν ἀκουσάντων παρά Ἰωάννου καί ἀκολουθησάντων αὐτῷ”. Αὐτός ὁ “ἄλλος” εἶναι ὁ Ἰωάννης, ὁ ὁποῖος διηγεῖται μέ τόσες λεπτομέρειες τή συνάντηση μέ τόν Χριστό, καί πού κατά τή συνήθειά του ἀποκρύβει τό ὄνομά του, ὅπως διαπιστώνουμε καί ἀπό ἄλλες σχετικές καταγραφές.
…” δεῦτε ὀπίσω μου καί ποιήσω ὑμᾶς ἁλιεῖς ἀνθρώπων. Οἱ δέ ἀφέντες τά δίκτυα ἠκολούθησαν αὐτῷ “…
Στή συνέχεια, ὅπως ἀκούσαμε στό εὐαγγέλιο ὁ Ἀνδρέας βρίσκει τόν ἀδελφό του Πέτρο καί τόν ὁδηγεῖ κοντά στόν Χριστό. Βλέπουμε δηλαδή, ὅτι ὁ Ἀνδρέας γίνεται ὁ ὁδηγός τοῦ Πέτρου πρός τόν Ἰησοῦ, ἀλλά καί τοῦ συγχωριανοῦ του Φιλίππου. Αὐτή ἡ συνάντηση ἀποτελεῖ τήν πρώτη γνωριμία. Δέν εἶναι ἡ ὁριστική κλήση τους γιά νά γίνουν μαθητές Του, μιά καί δέν εἶχε ἀρχίσει ἀκόμη τή δράση του ὁ Χριστός, ἡ ὁποία ὡς γνωστό ἀρχίζει μετά τή σύλληψη καί φυλάκιση τοῦ Βαπτιστοῦ Ἰωάννου. Ἡ ὁριστική κλήση καί ἀκολουθία γίνεται στή λίμνη τῆς Γαλιλαίας μέσα ἀπό τήν πρόσκληση· “δεῦτε ὀπίσω μου καί ποιήσω ὑμᾶς ἁλιεῖς ἀνθρώπων. Οἱ δέ ἀφέντες τά δίκτυα ἠκολούθησαν αὐτῷ“.
Ἡ συνάντηση τῶν δυό μαθητῶν τοῦ Ἰωάννη, τοῦ Ἀνδρέα καί τοῦ Ἰωάννου μέ τόν Χριστό, δέν γίνεται συμπτωματικά. Ὁπωσδήποτε στό σχέδιο τοῦ Θεοῦ γιά τή σωτηρία ὅλα ἔχουν ἑτοιμασθεῖ ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό καί ἀκολουθοῦν μιά κατευθυνομένη νομοτέλεια. Ὁ Ἰωάννης ὁ Βαπτιστής δείχνει στούς ἀνθρώπους καί μαζί στόν Ἀνδρέα καί τόν Ἰωάννη τόν Χριστό, λέγοντας “ἴδε ὁ Ἀμνός τοῦ Θεοῦ“. Οἱ δυό συνεπαρμένοι ἀπό τήν ἁγία ὑπόδειξη τρέχουν σέ συνάντηση. Καί ὁ Χριστός τούς ἀποδέχεται, ὅπως ἀποδέχεται καί καθένα μας πού ἀκούει τή φωνή τῆς Ἐκκλησίας καί σπεύδει νά βρεῖ, νά συναντήσει Ἐκεῖνον. Στρέφεται καί πρίν ἀκόμη τοῦ ποῦμε ὁποιοδήποτε λόγο μας αὐτός ἤδη ἀγκαλιάσει τήν ἀχνή παρουσία μας στή ὁλόφωτη θεϊκή Του Παρουσία καί μᾶς συμπαραστέκεται προσφέροντας μας τή λύτρωση.
Ὁ Θεός εἶναι μιά διαρκής κίνηση πρός τόν ἄνθρωπο καί τόν κόσμο. Εἶναι ὑπερκόσμιος, ἀλλά ταυτόχρονα οἱ ἄκτιστες θεῖες του ἐνέργειες ἀγκαλιάζουν ὅλους ἐμᾶς ὄχι σέ μιά γενικότητα, ἀλλά καί προσωπικά κάθε ἄνθρωπο καί ὅλα του τά δημιουργήματα. Ὁ Τριαδικός Θεός μας εἶναι προσωπικός, δέν εἶναι μιά ἀοριστία, δέν εἶναι εἶναι ὁ θεός τῶν φιλοσόφων κάποιο δηλαδή ἀφηρημένο ὄν, μιά ἀφηρημένη καί ἀόριστη ἔννοια, ἀλλά ὁ “Ἐμμανουήλ” πού θά πεῖ “εἶναι ὁ Θεός μαζί μας” καί ἐνεργεῖ λυτρωτικά μέσα στόν κόσμο “ἐνδοκοσμιότητα” λυτρώνοντας τόν ἄνθρωπο. Ἡ παρουσία μας κοντά στόν Χριστό τελικά εἶνα μιά μαθητεία. Οἱ δυό μαθητές ὅταν πλησίασαν ρώτησαν “Διδάσκαλε” πού σημαίνει ὅτι ἤξεραν τί ζητοῦσαν καί μέσα στήν καρδιά του σιγόκαιγε ὁ πόθος τῆς μαθητείας κοντά Του καί γι’ αὐτό καί ὅταν τούς εἶπε “ἔρχεσθε καί ἴδετε” χωρίς δισταγμό ἔκαναν τή σωτήρια προσέγγιση καί ἔμειναν μέ καρδιά πού τήν σιγόκαιγε ὁ πόθος τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ. Ἀλλά καί ὅταν λίγο ἀργότερα ὁ Φίλιππος ὑποδεικνύει τή σωτήρια εὕρεση τοῦ Χριστοῦ στό Ναθαναήλ, καί ὅταν ὁ τελευταῖος προβάλλει κάποιες εὔλογες ἀντιρρήσεις, ἐπαναλαμβάνει αὐτό πού πιό πρίν εἶπε ὁ Χριστός “ἔρχου καί ἴδε“.
Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,
Γιορτάζει σήμερα ὁ “Πρωτόκλητος” καί μαζί του καί ὅλοι ὅσοι φέρουν τό ὄνομά του. Πολλοί ἀπό τούς ἑορτάζοντες πιστεύω, ὅτι ἔχουν ἐπίγνωση τῆς εὐθύνης τους σάν χριστιανῶν. Πολλοί ὅμως ἀντιπαρέχονται αὐτό τό μοναδικό προνόμιο καί στέκονται μόνο στίς εὐχές πού διαρκοῦν τίς λίγες ὧρες τῆς ἡμέρας γιά νά συνεχίσει μετά ἡ ρουτίνα τῆς καθημερινότητος.
Ὅταν λάβαμε τό ἅγιο βάπτισμα συναντηθήκαμε καί ἐμεῖς λυτρωτικά μέ τόν Χριστό. Ἀπό τή στιγμή ἐκείνη, ἀλλά καί στή συνέχεια πού συνειδητοποιήσαμε τήν μοναδικότητά μας σάν χριστιανῶν χρειάζεται μέσα ἀπό τόν ὄνομα πού φέρουμε νά θυμώμαστε, πώς τή στιγμή ἐκείνη ἄρχισε ἡ πραγματική μας ζωή. Καί ὁ χρόνος πού πραγματικά μετρᾶ στή ζωή μας, εἶναι ὁ χρόνος τῆς λυτρωτικῆς συναντήσεως μας μέ τόν Χριστό. Ἡ πορεία αὐτή εἶναι συνεχῶς ἀνανεούμενη μέσα ἀπό τή μετάνοια καί τή συχνή κοινωνία μέ τόν Χριστό μας μέσα ἀπό τήν κοινωνία τοῦ Σώματος καί τοῦ Αἵματός Του, γιά νά μποροῦμε νά ἐπαναλαμβάνουμε συνεχῶς ὅπως ὁ Παῦλος “ζῶ οὐκέτι ἐγώ, ζῆ ἐν ἐμοί Χριστός” (Γαλ. 2, 20). Ὁ ἀπόστολος Ἀνδρέας καί στή συνέχεια οἱ ἄλλοι ἀπόστολοι καί ὁλόκληρη ἡ χορεία τοῦ πλήθους τῶν ἁγίων δείχνουν τή λυτρωτική ὥρα τῆς συνεχοῦς μαθητείας στόν Ἕνα καί Μοναδικό Διδάσκαλο τῆς ζωῆς μας.
( πΚΦ )